بررسی تأثیر عصاره هیدروالکلی برگ کرفس روی سقط و ویژگیهای مورفولوژیکی جنین موشهای سوری

مقدمه: مطالعات نشان داده‌اند که گیاهان دارویی علی‌رغم اثرات درمانی فراوان، گاهی می­توانند عوارض جانبی متعددی را بر روی جنین بر جای گذاشته و حتی باعث سقط شوند. گیاه کرفس، یک گیاه دارویی در طب سنتی است که خواص درمانی متعددی دارد. با این وجود اطلاعات چندانی در رابطه با اثرات آن بر جنین وجود ندارد، لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات عصاره هیدروالکلی برگ کرفس بر روی جنین موش سوری انجام شد. روش‌کار: این مطالعه مداخله‌ای از خرداد تا تیر ماه سال 1395 بر روی 20 موش ماده با نژاد سوری که از مرکز حیوانخانه دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد خریداری شده بود، در آزمایشگاه هیستولوژی (بافت‌شناسی) گروه آناتومی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد انجام شد. 20 موش ماده پس از جفت‌گیری، به صورت تصادفی به 4 گروه تقسیم‌بندی شدند. یک گروه به عنوان کنترل دریافت کننده تنها آب و غذای معمولی بود. سه گروه دیگر به عنوان گروه‌های تجربی به ترتیب در هفته­های اول، دوم و سوم بارداری دریافت کننده دوز 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم از عصاره برگ کرفس بودند. در روز 20 حاملگی عمل سزارین انجام و تعداد جنین‌های جذب شده شمارش و به عنوان سقط در نظر گرفته شد. علاوه بر این وزن جنین، قد و طول آن نیز به دقت اندازه‌گیری گردید. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS (نسخه 21) و آزمون­های آماری آنالیز واریانس یک‌طرفه و تست پشتیان LSD انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی‌دار در نظر گرفته شد. یافته‌ها: تعداد جنین­های زنده در گروه کنترل و گروه تجربی اول (دریافت کننده عصاره در هفته اول بارداری) یکسان بودند، اما با سایر گروه­ها تفاوت داشتند. تنها یک مورد جنین سقط شده در گروه تجربی سوم (دریافت کننده عصاره در هفته سوم بارداری) مشاهده شد. همچین وزن و قد جنین در گروه­های دریافت کننده عصاره به‌طور معناداری کاهش یافت (05/0>p). نتیجه‌گیری: عصاره گیاه کرفس دارای اثر سقط‌زایی بوده و می­تواند تغییرات مورفولوژیکی در جنین به‌وجود آورد. از این رو پیشنهاد می­شود که اثرات مصرف این گیاه در زنان باردار بررسی شود.